Yasemin SALİH
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 09, 2025 04:00
Enerjisa Üretim’in rüzgârda hedefleri büyük. Şirketin ihalesini kazandığı Avrupa’nın en büyük rüzgâr enerjisi projelerinden biri olan YEKA RES-2 kapsamındaki Çanakkale Ovacık RES ise Türkiye’de tamamen kadınlar tarafından yönetilen ilk rüzgâr santrali. 25 kadın mühendis ve teknisyen bunun için bir yıl eğitim aldı. Onlarca metrelik türbin kanatlarına tırmanan kadınlar, annelerin neler başarabildiğinin de en ‘havalı’ kanıtları…
Rüzgâr santralleri, tüm dünyada esen yenilenebilir enerji trendini arkasına aldı, hızla çoğalıyor. Türkiye bu konuda zengin ülkelerden biri. Herkesin iştahını kabartan bir pazar. Geçtiğimiz haftalarda 30’uncu rüzgâr santralini devreye alan Enerjisa Üretim de, pazarın önemli yatırımcılarından. Hedefleri büyük. 30’uncu santral devreye girince yaklaşık 4 bin MW’lık kurulu güce ulaştılar. Türkiye’nin enerji ihtiyacının yüzde 4-5’lik bölümünü karşılıyorlar.
* Önceki gün Enerjisa Üretim’in üst yönetimiyle bir araya geldik. Yatırımlar ve hedeflerden konuşurken beni çok heyecanlandıran bir bilgi paylaştılar. Enerjisa Üretim CEO’su İhsan Erbil Bayçöl sektörün deneyimli isimlerinden. Yenilenebilir enerjinin aynı zamanda ciddi bir ekosistem yarattığının altını çizdi. “30’uncu santralimiz Uygar RES’i devreye alarak yerli ve yenilenebilir enerji ekosisteminin gelişimine güçlü bir katkı sağlıyoruz. Balıkesir, İzmir ve Manisa il sınırları içerisinde bulunan bu dev yatırım, tamamlandığında Türkiye’nin en büyük ikinci rüzgâr enerjisi santrali olacak. Yıllık yaklaşık 1 milyar kWh’lik üretim kapasitesiyle enerji bağımsızlığımıza ve iklim hedeflerimize doğrudan katkı sunacak. Bizim için her yeni santral, aynı zamanda yerli teknoloji, insan kaynağı, Ar-Ge ve sürdürülebilirlik anlamına geliyor” dedi. Doğa rüzgârını eşit savuruyorsa Enerjisa da o rüzgârın katkısını eşit dağıtmaya odaklanmış. Bayçöl, devasa çelik ve teknoloji yığınları olarak görülen rüzgâr türbinlerini kadınlardan oluşan bir teknik ekiple yönettiklerini söylediğinde ‘bravo’ dedim. Nerede bu ekip? Aslında şirketin birçok bölgedeki RES projesinde kadın teknik elemanların bulunduğunu anlattı Bayçöl. “Erciyes’te bin 800 metre rakımda rüzgâr türbininin bakımını yapan kadın mühendislerimiz var” dedi.
class=”medyanet-inline-adv”>
* Ama bir projeleri var ki, işte o sadece Türkiye değil dünya çapında eneji sektörü için nadir denilebilecek türden…
class=”medyanet-inline-adv”>
OVACIK’TA REDKA KAHRAMANLARI
* “Rüzgârı Enerjiye Dönüştüren Kadınlar” koymuşlar programın adını. Kısaca REDKA diyorlar. İhalesi alınan Avrupa’nın en büyük rüzgâr enerjisi projelerinden YEKA RES-2 kapsamındaki Çanakkale Ovacık RES’te hayata geçirildi. Yaklaşık bir buçuk yıl önce devreye alınan Ovacık RES’teki bütün ekip kadınlardan oluşuyor. Bayçöl, çevresine projeyi ilginç bir biçimde tanıttığını söyledi: “Şimdi biz burada otururken bir telefon gelse, bir santralde problem olduğunu ve hemen oraya gitmemiz gerektiğini öğrensek. Sonra gelen ikinci bir telefonda uzman ekiplerin sorunu çözdüğünü ve bize gerek kalmadığını söyleseler, ben de bunu size anlatsam, bu hikâyede kaç kadın olduğunu sorsam. Bu soruyu arkadaşlarıma yöneltiyorum. Tahmin edemiyorlar ama böyle bir hikâyenin baştan sona tamamında kadın var. Çünkü Ovacık RES, Türkiye’de sadece kadınların yönettiği ilk rüzgâr santrali olarak sektörde bir ilke imza attı.”
class=”medyanet-inline-adv”>
* Bayçöl’ün verdiği bilgilere göre proje öncesinde mühendislik fakültelerine, teknik liselere gidilmiş. Kadın öğrencilerle mülakatlar yapılmış, hatta bazı aileler de mülakatlara katılmış. Seçilenlerle uzun bir eğitim dönemi geçirildiğini belirten Bayçöl, “Amacımız kadın mühendis ve teknisyenleri, rüzgâr enerjisi teknolojileri, bakım-onarım süreçleri ve operasyonel yönetim konularında yetkin hale getirmek. Çeşitli eğitimlerin yanı sıra SCADA sistemleri, elektrik analizi gibi rüzgâr enerjisi teknolojileri üzerine yoğunlaşan teknik dersler görüyor kadınlar” dedi.
* REDKA’nın bu yıl ikinci kez düzenlenmesiyle 25 kadın mühendis ve teknisyen sektöre kazandırılmış. 1.000 MW’lık bir santralin yönetimi tamamen kadınlarda.
class=”medyanet-inline-adv”>
* Yakın zaman önce Enerjisa Üretim yurtdışından 1 milyar 50 milyon dolarlık finansman elde etti. İş dünyasının finansmana erişim sıkıntısını dile getirdiği bugünlerde bu hacimde bir kaynak bulmanın arkasında ne var? Soruyu yanıtlayan Enerjisa Üretim CFO’su Mert Yaycıoğlu, hem yenilenebilir enerji alanında faaliyet göstermenin hem de kadın istihdamı gibi konularda gerçekçi projeler hayata geçirmenin finansman görüşmelerinde ellerini güçlendirdiğini belirtti.
BEŞ ÜLKE PLASTİK ATIKLAR İÇİN GÜÇBİRLİĞİ YAPTI
Plastik değerli, pahalı bir ürün. Atık hali bile öyle aslında. Tüketimden doğru toplanırsa doğaya zarar vermeden bir değer yaratılması mümkün. Aksi durumda milyonlarca yıllık bir zarar. Coca-Cola Vakfı (TCCF) ve Küresel Çevre ve Teknoloji Vakfı (GETF) plastik atıkların topanmasını ve geri kazanılmasını hedefleyen bir işbirliğine imza attı. Geçtiğimiz günlerde projenin tanıtım toplantısına katıldım. Adı, “Döngüsel Bir Gelecek İçin Ortaklık” (Partnership for a Circular Tomorrow – PACT) programı olarak konuldu.
class=”medyanet-inline-adv”>
Program kapsamında, sürdürülebilir ambalaj yönetimi alanında çalışan girişimlerle işbirliği yapılacak, plastik atıklar toplanarak geri kazanılacak. Coca-Cola Vakfı programa başllangıç olarak 1 milyon dolarlık fon aktarıyor. Bahsedilen bölgede atık yönetimine yönelik yenilikçi çözüm ve hizmet modellerine yatırım yapılacak.
Döngüsel Bir Gelecek İçin Ortaklık programının ilk fazı Türkiye, Suudi Arabistan, Azerbaycan, Kazakistan ve Özbekistan’da başlıyor. Bu inisiyatif, yeni nesil atık toplama şirketlerine destek vererek kapıdan kapıya toplama altyapısını güçlendirmeyi, dönüştürmeyi amaçlıyor. Küresel Çevre ve Teknoloji Vakfı’nın (GETF) merkezi olarak yöneteceği, TCCF tarafından finanse edilen 100 bin ila 400 bin ABD doları tutarındaki hibeler, seçilen program ortaklarına aktarılmış durumda. Türkiye’deki program ortağı TO-KA.
.